Τελ. ενημέρωση: |
||
12-Jun-2001
|
Αρχ Ελλ Ιατρ, 17(6), Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2000, 566-575
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ
Πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου
Δ.Κ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ,1
Ε.Β. ΤΣΙΑΝΟΣ2
1Ηπατο-Γαστρεντερολογικό
Τμήμα
2Παθολογική Κλινική, Τομέας Παθολογίας, Ιατρική Σχολή,
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Ιωάννινα
O καρκίνος του παχέος εντέρου (ΚΠΕ) αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα στην υφήλιο, ενώ στη χώρα μας είναι η 4η αιτία θανάτου από κακοήθη νεοπλασία. Η πρόληψη του ΚΠΕ έχει δύο διαστάσεις: την πρωτογενή πρόληψη, που αποσκοπεί στην αποφυγή εμφάνισης του καρκίνου, και τη δευτερογενή πρόληψη, που αποσκοπεί στη θεραπεία των προκαρκινικών καταστάσεων και την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου σε ιάσιμο στάδιο. Στην πρωτογενή πρόληψη, αναζητούνται οι γενετικοί παράγοντες που συμβάλλουν στον ΚΠΕ, όπως διάφορα μεταλλαγμένα γονίδια στα κληρονομικά σύνδρομα πολυποδίασης και μη πολυποειδούς καρκίνου. Επίσης, γίνεται αποφυγή των βλαπτικών διαιτητικών παραγόντων, όπως το ζωικό λίπος, το κόκκινο κρέας, το αλκοόλ, το κάπνισμα, η παχυσαρκία και η έκθεση στον αμίαντο, ενώ συστήνεται διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, φρούτα, λαχανικά, ασβέστιο και ελαιόλαδο, καθώς και σωματική άσκηση. Η δευτερογενής πρόληψη αφορά έλεγχο με κατάλληλες δοκιμασίες στα άτομα με σχετικό κίνδυνο, δηλαδή όλους τους ενήλικες άνω των 50 ετών χωρίς άλλους παράγοντες κινδύνου ή οικογενειακό ιστορικό ΚΠΕ. Βασικές τέτοιες δοκιμασίες είναι η δακτυλική εξέταση του ορθού, η ανίχνευση αίματος στα κόπρανα, η σιγμοειδοσκόπηση και ενδεχομένως και η κολοσκόπηση. Στα άτομα σε μεγάλο κίνδυνο (αυτά με οικογενειακό ιστορικό ΚΠΕ, ιστορικό αδενωματωδών πολυπόδων, ιδιοπαθούς φλεγμονώδους πάθησης των εντέρων, κληρονομικών συνδρόμων πολυποδίασης ή μη πολυποειδούς καρκίνου), ο έλεγχος γίνεται από νεότερη ηλικία και σε συχνότερη βάση. Στο μέλλον, ο έλεγχος γενετικών μεταλλάξεων ίσως συμβάλει στην περαιτέρω μείωση της θνητότητας στα κληρονομικά σύνδρομα που οδηγούν σε ΚΠΕ.
Λέξεις ευρετηρίου: Έλεγχος πληθυσμού, Καρκίνος παχέος εντέρου, Πρόληψη.