Τελ. ενημέρωση:
07-Jul-2004

ΣΚΟΠΟΣ Η θεωρία της «αίσθησης συνεκτικότητας» (sense of coherence, SOC), του Aaron Antonovsky, προσπαθεί να εξηγήσει γιατί μερικά άτομα διαχειρίζονται με επιτυχία το stress και παραμένουν υγιή, ενώ άλλα καταρρέουν. Σύμφωνα με τον Antonovsky, η ισχυρή SOC βοηθάει το άτομο να δει τον κόσμο ως δομημένο και προβλέψιμο (comprehensible), τα προβλήματα ως αντιμετωπίσιμα (manageable) και τις απαιτήσεις της ζωής ως ενδιαφέρουσες προκλήσεις (meaningful). Το άρθρο αυτό διαπραγματεύεται τη διαδικασία μετάφρασης και στάθμισης της κλίμακας στην ελληνική γλώσσα.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Η κλίμακα απαρτίζεται από 29 ερωτήματα, καθένα από τα οποία βαθμολογείται από το 1 ως το 7. Όσο υψηλότερη η συνολική βαθμολογία, τόσο πιο ισχυρή θεωρείται η SOC του εξεταζόμενου. Για τη μεταφορά της κλίμακας στην ελληνική γλώσσα ακολουθήθηκε η προτεινόμενη μεθοδολογία της Trust Scientific Advisory Committee. Τη δίγλωσση μετάφραση (forward-backward) ακολούθησε προσεκτική επανεκτίμηση του κειμένου για εντοπισμό πιθανών λαθών ή ασαφειών και η πιλοτική συμπλήρωση της κλίμακας από 6 εθελοντές. Το τελικό στάδιο της όλης διαδικασίας αποτέλεσε η στάθμιση της μεταφρασμένης κλίμακας και ο έλεγχος της επαναληψιμότητας των αποτελεσμάτων της σε ένα τυχαίο δείγμα 22 ατόμων (13 γυναίκες και 9 άνδρες).

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Περιγράφεται η διαδικασία μετάφρασης της κλίμακας από το πρωτότυπο και παρουσιάζεται η τελική μορφή της κλίμακας, όπως προέκυψε από την παραπάνω διαδικασία. Ο κατά Spearman συντελεστής συσχέτισης των τιμών της SOC, που έδωσε η συμπλήρωσή της από 22 άτομα σε διάστημα 6 εβδομάδων από την πρώτη φορά (test-retest reliability), βρέθηκε υψηλός (r=0,859).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ευρεία χρήση της κλίμακας αυτής αναμένεται να συμβάλει στην ανάπτυξη της έρευνας στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και στη δημόσια υγεία.

Λέξεις ευρετηρίου: Κλίμακα - Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας - Sense of Coherence - Στάθμιση.