Τελ. ενημέρωση:

   06-Jun-2005
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 22(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2005, 23-35

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Στατίνες και υπέρταση

Γ. Ράμμος,1 Σ. Ζιάκκα2
1Παθολογικός Τομέας, Π.Γ.Ν.Α. «Αλεξάνδρα»
2Νεφρολογικό Τμήμα, Π.Γ.Ν. «Ερυθρός Σταυρός», Αθήνα

Η υπέρταση και η υπερλιπιδαιμία αποτελούν συνεργικούς παράγοντες για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Αυτοί οι δύο παράγοντες δείχνουν ένα βαθμό συσχέτισης διαμέσου κοινών μηχανισμών παθογένεσης, συμπεριλαμβανομένων της αντίστασης προς την ινσουλίνη και της ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας. Τα γενικά κλινικά οφέλη, που παρατηρούνται με τη θεραπεία των στατινών, φαίνεται ότι είναι μεγαλύτερα από τα αναμενόμενα, λόγω της δράσης τους στα επίπεδα χοληστερόλης του ορού, γεγονός που δείχνει ότι τα ευεργετικά αποτελέσματα των στατινών επεκτείνονται και πέρα από τα αποτελέσματά τους στα επίπεδα της χοληστερόλης ορού. Πράγματι, πρόσφατα πειραματικά και κλινικά στοιχεία υποδεικνύουν ότι μερικές ανεξάρτητες από τη χοληστερόλη ή «πλειοτροπικές» δράσεις των στατινών περιλαμβάνουν τη βελτίωση ή την αποκατάσταση της ενδοθηλιακής λειτουργίας, την ενίσχυση της σταθερότητας των αθηροσκληρυντικών πλακών και τη μείωση του οξειδωτικού stress και της αγγειακής φλεγμονής. Πολλά από αυτά τα πλειοτροπικά αποτελέσματα των στατινών οφείλονται στη δυνατότητά τους να αναστέλλουν τη σύνθεση σημαντικών ενδιάμεσων παραγώγων, των ισοπρενοειδών, τα οποία λειτουργούν ως λιπιδικά προσδέματα για ποικίλα ενδοκυτταρικά σηματοδοτικά μόρια. Ιδιαίτερα, η αναστολή των μικρών G πρωτεϊνών Rho, Ras και Rac, των οποίων η κατάλληλη μεμβρανική εντόπιση και η λειτουργία εξαρτάται από την ισοπρενυλίωσή τους, ενδεχομένως διαδραματίζει σημαντικό μεσολαβητικό ρόλο για τις άμεσες κυτταρικές δράσεις των στατινών στο κυτταρικό τοίχωμα. Οι στατίνες, σε μερικές μικρές κλινικές δοκιμές, δείχνουν μια ικανότητα μείωσης της αρτηριακής πίεσης. Εντούτοις, στοιχεία από μεγάλης κλίμακας παρεμβατικές μελέτες είναι είτε απόντα είτε διφορούμενα. Απαιτούνται μεγάλης κλίμακας καθοριστικές μελέτες για την αντιυπερτασική δράση των στατινών, αν και είναι ήδη σε εξέλιξη δοκιμές που βρίσκονται στην τελική φάση και οι οποίες εξετάζουν την αλληλεπίδραση των στατινών και των αντιυπερτασικών φαρμάκων, για να καθορίσουν τους βέλτιστους συνδυασμούς. Σε αυτό το άρθρο γίνεται ανασκόπηση των στοιχείων με τα οποία οι στατίνες, με άμεσους τρόπους δράσης, μπορεί να έχουν αντιυπερτασικά αποτελέσματα ή, τουλάχιστον, να τροποποιούν θετικά την αρτηριακή υπέρταση.

Λέξεις ευρετηρίου: Ισοπρενυλίωση, Μικρές G πρωτεΐνες, Στατίνες, Υπέρταση, Χοληστερόλη.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής