Τελ. ενημέρωση:
10-Jun-2005

Ο λιπώδης ιστός, ενώ μέχρι πρόσφατα εθεωρείτο θέση αποθήκευσης της περίσσειας των λιπιδίων του ανθρώπινου οργανισμού, σήμερα έχει εξακριβωθεί ότι διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβoλισμού, αφού εκκρίνει ποικιλία πρωτεϊνών, που είναι γνωστές ως λιποκυτταροκίνες. Σε αυτές περιλαμβάνονται ο παράγοντας νέκρωσης του όγκου-α (TNF-α), ο αναστολέας του ενεργοποιητή του πλασμινογόνου τύπου 1 (ΡΑΙ -1), η λεπτίνη, η ρεζιστίνη και η λιπονεκτίνη. Η λιπονεκτίνη, που αναφέρεται επίσης ως AdipoQ, Acrp-3O, apM-l ή GBP28, είναι μια νέα ειδική πρωτεΐνη που προέρχεται αποκλειστικά από το λιπώδη ιστό και κυκλοφορεί σε μεγάλη ποσότητα στο αίμα. Πρόσφατη μελέτη γονιδιώματος εντόπισε θέση που προδιαθέτει σε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και μεταβολικό σύνδρομο στο χρωμόσωμα 3q27, όπου βρίσκεται το γονίδιο της λιπονεκτίνης. Οι υποδοχείς της λιπονεκτίνης AdipoRl και AdipoR2 εκφράζονται στα πλείστα όργανα. Ειδικότερα, στους σκελετικούς μυς εκφράζονται οι AdipoR1 και στο ήπαρ οι AdipoR2. Η λιπονεκτίνη εμφανίζει προστατευτική λειτουργία ως προς την έναρξη και την εξέλιξη της αθηροσκλήρυνσης, μέσω αντιφλεγμονωδών και αντιαθηρογενετικών επιδράσεων. Τα επίπεδα της λιπονεκτίνης είναι ελαττωμένα στην παχυσαρκία, στο διαβήτη τύπου 2, στην αρτηριακή υπέρταση και σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο. Τα επίπεδα της λιπονεκτίνης σχετίζονται επίσης αρνητικά με τα επίπεδα της CRP σε ασθενείς με ισχαιμική καρδιακή νόσο. Οι μηχανισμοί που ερμηνεύουν τη σχέση ανάμεσα στη λιπονεκτίνη και την αντίσταση στην ινσουλίνη εμπλέκουν την αρνητική επίδραση του TNF-α στη γονιδιακή έκφραση και παραγωγή της λιπονεκτίνης και το αντίστροφο. Έτσι, η λιπονεκτίνη είναι ένα σημαντικότατο μόριο, που συνδέει την παχυσαρκία, την αντίσταση στην ινσουλίνη και την αθηρογένεση και θα μπορούσε να αποτελεί στόχο μελλοντικών ερευνών για μείωση της θνητότητας και θνησιμότητας από την αθηροσκληρυντική νόσο.

Λέξεις ευρετηρίου: Αθηροσκλήρυνση, Αντίσταση στην ινσουλίνη, Λιπονεκτίνη, Παχυσαρκία.