Τελ. ενημέρωση:

   14-Jan-2006
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 22(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2005, 499-507

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Ο ρόλος της Ιατρικής στη ζωή και το έργο του Εμμανουήλ Ροΐδη
Για την επέτειο των 100 χρόνων (7.1.1904)
από το θάνατο του συγγραφέα της «Πάπισσας Ιωάννας»

Ε. Πουλάκου-Ρεμπελάκου, Κ. Τσιάμης
Ιστορία της Ιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα

Ο Εμμανουήλ Ροΐδης (1836-1904) υπήρξε μυθιστοριογράφος, κριτικός, σχολιαστής και χρονογράφος, που υπηρέτησε πολλά και ετερογενή είδη του λόγου παγιώνοντας ένα ύφος που εξελίχθηκε σε συρμό (ροϊδισμός), χωρίς όμως μιμητές. Ο δημιουργός του μυθιστορήματος «Η Πάπισσα Ιωάννα», που του προσέδωσε το χαρακτηρισμό του «αφορισμένου» των γραμμάτων, υπήρξε πολυπράγμων, ενώ καρπός των πολλών και ποικίλων ενασχολήσεών του ήταν και τα χρονογραφήματα στον Αθηναϊκό Tύπο της εποχής, τα διηγήματα και τα σχόλια με ιατρικά θέματα. Με την Ιατρική φαίνεται να τον συνδέουν τα προσωπικά του βιώματα, όπως (α) η βαρηκοΐα, που τον ταλαιπωρούσε από τα μαθητικά του χρόνια και παρά τις χειρουργικές επεμβάσεις στις οποίες υποβλήθηκε κατέληξε σε πλήρη κώφωση και (β) το σοβαρό ατύχημα που του συνέβη σε ηλικία 49 ετών, όταν τον παρέσυρε άμαξα και ο τροχός του προξένησε κάταγμα της άνω γνάθου, που του στέρησε και την ομιλία για διάστημα δύο μηνών. Χρειάστηκαν αρκετοί θεραπευτικοί χειρισμοί και διάστημα μερικών μηνών μέχρι να ανακτήσει τους φυσιολογικούς ρυθμούς της ζωής του. Από τις προσωπικές του περιπέτειες υγείας, εκφράζοντας τις εμπειρίες του, αλλά και από τις γνώσεις του (παραθέτοντας τις πλέον έγκυρες πηγές της εποχής του), αντλεί έμπνευση για πολλά από τα χρονογραφήματά του με ιατρικά θέματα, δίνοντας ταυτόχρονα το μέτρο του ενδιαφέροντός του. Η συγκέντρωση, η μελέτη και ο σχολιασμός όλων των ιατρικού περιεχομένου αποσπασμάτων, εκτός από το γεγονός ότι φωτίζει άλλες πλευρές του χαρακτήρα του (όπως την εκκεντρικότητα, την οποία εν μέρει ερμηνεύει), παρουσιάζει μια αντιπροσωπευτική εικόνα της Αθηναϊκής Ιατρικής στα τέλη του 19ου αιώνα, των ιδεών, των δημοφιλών συγγραμμάτων και θεμάτων, των προσωπικοτήτων που πρωταγωνιστούν, των θεραπευτικών πρακτικών. Με την ευκαιρία της επετείου των 100 χρόνων από το θάνατό του, η εργασία αυτή εστιάζει στην πλευρά των ιατρικών ενδιαφερόντων του, που ενισχύθηκαν από τα προσωπικά του προβλήματα υγείας.

Λέξεις ευρετηρίου: Εμμανουήλ Ροΐδης, Ιατρική Φιλολογία, Κάταγμα άνω γνάθου, Κώφωση, Τροχαίο ατύχημα.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής