Τελ. ενημέρωση:
28-Jun-2007

Το άρθρο αυτό σκοπό έχει την ανασκόπηση της έννοιας και των μεθόδων αξιολόγησης στο χώρο της υγείας. Η αξιολόγηση πρέπει να θεωρείται αναπόσπαστο τμήμα του σχεδιασμού, της οργάνωσης και της διοίκησης κάθε υπηρεσίας ή συστήματος υγείας και μπορεί να γίνει σε τέσσερα διαφορετικά επίπεδα: εισροών, διαδικασιών, ενδιάμεσων εκροών και τελικών αποτελεσμάτων. Η αξιολόγηση πρέπει να χρησιμοποιεί συγκεκριμένα, κοινά αποδεκτά κριτήρια, τα οποία μπορεί να είναι πρωτεύοντα ή δευτερεύοντα. Πρωτεύοντα κριτήρια θεωρούνται από τους περισσότερους ερευνητές η αποτελεσματικότητα, η αποδοτικότητα και η ισότητα, με την τελευταία να ιεραρχείται πρώτη απ. όσους πρεσβεύουν ότι η υγεία αποτελεί κοινωνικό αγαθό. Μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση πρέπει να αφορά σε όλα τα παραπάνω επίπεδα και να περιλαμβάνει ένα συνδυασμό κριτηρίων. Η αξιολόγηση μιας υπηρεσίας υγείας εξετάζει συνήθως συγκεκριμένους στόχους της υπηρεσίας ή επιμέρους προγραμμάτων της, των οποίων ο βαθμός επίτευξης αξιολογείται με τη χρήση αντίστοιχων δεικτών (π.χ. επάρκειας, χρήσης, αποδοτικότητας, υγείας κ.λπ.). Η αξιολόγηση πραγματώνεται με την επιλογή και εφαρμογή των κατάλληλων μεθόδων, με τις τυχαιοποιημένες έρευνες παρέμβασης να κατέχουν εξέχουσα θέση στη μεθοδολογία. Σε ό,τι αφορά τα συστήματα υγείας, η σωστή αξιολόγηση των εισροών και των εκροών γίνεται με κατάλληλους δείκτες και με βάση τη σύγκριση με αποδεκτά πρότυπα, ενώ η αξιολόγηση των κλινικών και των διοικητικών ενδιάμεσων διαδικασιών γίνεται συνήθως σε επίπεδο επιμέρους αντιπροσωπευτικών τομέων. Σύνθετες παρεμβάσεις και μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του συστήματος υγείας αξιολογούνται κυρίως με βάση τη μεθοδολογία των κοινωνικών αξιολογήσεων.

Λέξεις ευρετηρίου: Αξιολόγηση, Αποδοτικότητα, Αποτελεσματικότητα, Ισότητα, Υγεία.