Τελ. ενημέρωση:

   08-Apr-2008
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 25(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2008, 24-32

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Φλεγμονή και γήρανση. Μεταβολές του ανοσοποιητικού συστήματος κατά τη γήρανση

Γ.Ε. Φραγκούλης, Χ.Μ. Μουτσόπουλος
Εργαστήριο και Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα

Κατά τη γήρανση του οργανισμού αναπτύσσεται ένα φλεγμονώδες πρότυπο, όπως πιστοποιείται και από τις αυξημένες τιμές των προφλεγμονωδών κυτταροκινών και τις μειωμένες τιμές αντιφλεγμονωδών κυτταροκινών σε ηλικιωμένα άτομα. Η αλλαγή αυτή του προτύπου προκύπτει κυρίως λόγω των μεταβολών που συμβαίνουν στο ανοσοποιητικό σύστημα. Οι μεταβολές αυτές συνοψίζονται στα εξής: Στο μυελό των οστών, τα στρωματικά κύτταρα γίνονται λιγότερο ικανά για σύνθεση κυτταροκινών, απαραίτητων για την παραγωγή και την ωρίμανση των αιμοποιητικών κυττάρων. Ο θύμος ατροφεί, ενώ στους περιφερικούς λεμφικούς ιστούς παρατηρούνται αλλαγές που πιθανόν επηρεάζουν την ωρίμανση των προγονικών Β-λεμφοκυττάρων και την αντιγονοπαρουσιαστική ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος. Όσον αφορά στα κύτταρα της φυσικής ανοσίας, έχει δειχθεί μείωση του αριθμού και της λειτουργικότητας σε κάποιους από τους υποδοχείς της οικογένειας των Toll-like receptors, καθώς και στα κύτταρα της μονοκυτταρικής/μακροφαγικής σειράς, ελάττωση της φαγοκυτταρικής και της χημειοτακτικής ικανότητας των ουδετεροφίλων και αύξηση τόσο του αριθμού όσο και της λειτουργικότητας των κυττάρων ΝΚ. Αναφορικά με τις αλλαγές στην επίκτητη ανοσία, έχουν παρατηρηθεί τα εξής: Στροφή των Β-λεμφοκυττάρων από Β2 σε Β1, μείωση των αντισωμάτων που είναι ειδικά για κάποιο αντιγόνο, με παράλληλη αύξηση των αυτοαντισωμάτων (κυρίως αυτών που δεν είναι ειδικά έναντι κάποιου αντιγόνου), ελάττωση των αθώων Τ-λεμφοκυττάρων και συσσώρευση Τ-κυττάρων μνήμης με χαμηλή όμως λειτουργικότητα. Στις αλλαγές που παρατηρούνται στους Τ-κυτταρικούς πληθυσμούς, σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζει το ένζυμο τελομεράση (ένζυμο-κλειδί για την πολλαπλασιαστική ικανότητα του κυττάρου). Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην αλλαγή του προτύπου σε φλεγμονώδες κατά τη γήρανση είναι η αυξημένη παραγωγή ελευθέρων ριζών, η οποία οδηγεί σε αύξηση της λειτουργικότητας του NFκΒ (βασικού μεταγραφικού παράγοντα για την παραγωγή προφλεγμονωδών κυτταροκινών), καθώς και άλλοι παράγοντες, όπως η μείωση του ψευδαργύρου που παρατηρείται στους ηλικιωμένους.

Λέξεις ευρετηρίου: Ανοσοποιητικό σύστημα, Γήρανση, Φλεγμονή.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής