Τελ. ενημέρωση: |
||
07-Sep-2012
|
Αρχ Ελλ Ιατρ, 29(4), Ιούλιος-Αύγουστος 2012, 399-409 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Γενετικοί πολυμορφισμοί στην παθογένεια της αλκοολικής νόσου του ήπατος Β. Νέζη,
Λ. Βασίλιεβα,
Μ. Deutsch,
Σ.Π. Ντουράκης |
Η κατάχρηση της αιθανόλης είναι μείζον κοινωνικό και κλινικό πρόβλημα, με ποσοστό των χρηστών να αναπτύσσει αλκοολική νόσο του ήπατος (ΑΝΗ). Η συχνότητα και η σοβαρότητα της ΑΝΗ σε χρόνιους χρήστες συσχετίζεται με περιβαλλοντικούς παράγοντες και ειδικά με την ποσότητα της κατανάλωσης οινοπνεύματος. Εκτός από την άμεση βλάβη στο ήπαρ που προκαλεί η κατάχρηση της αλκοόλης μέσω της στεάτωσης, αρκετοί παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί ως αίτια στην παθογένεια και την εξέλιξη της ΑΝΗ, καθώς και στην ατομική ευπάθεια του χρήστη σε αυτή. Το οξειδωτικό stress, η παραγωγή ελευθέρων ριζών οξυγόνου (ROS) και η έκκριση κυτταροκινών, κυρίως του παράγοντα νέκρωσης του όγκου-α (TNF-α), είναι παράγοντες που οδηγούν σε φλεγμονή, ίνωση και, τελικά, σε κίρρωση του ήπατος. Η εξέλιξη των μοριακών τεχνικών παρέχει πλέον τη δυνατότητα να απομονωθεί και να καταστεί κατανοητή η δομή και η σχέση των γονιδίων που εμπλέκονται στην παθογένεια της ΑΝΗ. Πράγματι, έχουν ανακαλυφθεί γονίδια που επηρεάζουν την ανάπτυξη της στεατοηπατίτιδας, το οξειδωτικό stress, την ενδοτοξική απάντηση του Toll-like receptor-4 (TLR-4) και τη δραστηριότητα των κυτταροκινών. Έτσι, η χρόνια έκθεση στο οινόπνευμα οδηγεί σε συνεχή ενεργοποίηση των γονιδίων TLR-4 και glycolsyl-phosphatidylinositol-anchored (CD14) μέσω ενδοτοξινών και ακολούθως σε απελευθέρωση κυτταροκινών, καταλήγοντας σε χρόνια φλεγμονή και ηπατοκυτταρική βλάβη. Επίσης, έχουν ανακαλυφθεί γονίδια που επηρεάζουν την εξέλιξη σε ίνωση-κίρρωση και σε ανάπτυξη ηπατοκυτταρικού καρκίνου. Κατανοώντας τους παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς της ΑΝΗ, ίσως θα διαφωτιστεί μελλοντικά η ανάπτυξη αποτελεσματικών θεραπευτικών μεθόδων της ΑΝΗ. Σκοπός της παρούσας ανασκόπησης είναι η παρουσίαση των σύγχρονων εξελίξεων στην ανάδειξη γονιδιακών πολυμορφισμών που καθορίζουν την παθογένεια και τη φυσική ιστορία της ΑΝΗ.
Λέξεις ευρετηρίου: Αλκοολική νόσος ήπατος, Γονίδια, Ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, Κυτταροκίνες, Λιποπολυσακχαρίτες, Οξειδωτικό stress, Παράγοντας νέκρωσης του όγκου, Πολυμορφισμοί.