Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής

Τελ. ενημέρωση:

30-May-2013

Αρχ Ελλ Ιατρ, 30(2), Μάρτιος-Απρίλιος 2013, 233-240

ΕΙΔΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

Η περιφερειακή οργάνωση του ΕΣΥ στην Ελλάδα
Σύντομη αναδρομή στις μέχρι σήμερα νομοθετικές παρεμβάσεις

Ν. Κακαλέτσης,^1,2 Α. Ιωαννίδης,¹ Ι. Σιγάλας,¹ Α. Χατζητόλιος^1,2
¹Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία», Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη
²Α' Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «ΑΧΕΠΑ», Θεσσαλονίκη

Από την ίδρυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) μέχρι σήμερα έχουν αναληφθεί πολλές νομοθετικές πρωτοβουλίες για την εφαρμογή ενός αποκεντρωτικού συστήματος οργάνωσης και διοίκησης των υπηρεσιών υγείας στην ελληνική επικράτεια, που θα οδηγούσε στην ορθότερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση και αντιμετώπιση των διαφόρων τοπικών αναγκών και προβλημάτων του συστήματος, ιδίως αναφορικά με το Χάρτη Υγείας, το ανθρώπινο δυναμικό και τη χρηματοδότηση. Ήδη από τον ιδρυτικό νόμο 1937/1983 προβλεπόταν η ίδρυση των Περιφερειακών Συμβουλίων Υγείας (ΠΕΣΥ), τα οποία δεν εφαρμόστηκαν τελικά. Ακολούθως, με διαδοχικούς νόμους −σε πολλές περιπτώσεις αλληλοαναιρούμενους− ιδρύθηκαν, αρχικά, τα Περιφερειακά Συστήματα Υγείας (ΠεΣΥ, Ν. 2889/2001), τα οποία στη συνέχεια μετονομάστηκαν σε Περιφερειακά Συστήματα Υγείας και Πρόνοιας (ΠεΣΥΠ, Ν. 3106/2003) και, τελικά, σε Διοικήσεις Υγειονομικής Περιφέρειας (ΔΥΠΕ, Ν. 3329/2005). Οι νόμοι αυτοί από διαφορετικές κυβερνήσεις αλλά ενίοτε και από την ίδια κυβέρνηση, χωρίς σταθερή στόχευση και με παλινωδίες πολλές φορές σ' ό,τι αφορά στον αριθμό, στη σύσταση και στις αρμοδιότητες των Περιφερειακών Συστημάτων/Περιφερειών, προδίδουν προχειρότητα στο σχεδιασμό, έλλειψη μακροπρόθεσμης στρατηγικής και πραγματικής βούλησης για αποκέντρωση. Πρόσφατα μάλιστα σε μια περαιτέρω οπισθοδρόμηση, ο αριθμός τους μειώθηκε από 17 σε 7 Υγειονομικές Περιφέρειες (Ν. 3527/2007) και τελευταία επιχειρείται η μετάθεση των αρμοδιοτήτων τους στην τοπική αυτοδιοίκηση (Ν. 3852/2010), αφού προηγουμένως είχαν αποψιλωθεί αυτές προς όφελος αφ' ενός του κέντρου και αφ' ετέρου των εποπτευόμενων φορέων υγείας. Όπως γίνεται φανερό από την ιστορική αναδρομή της εξέλιξης της περιφερειακής οργάνωσης του ΕΣΥ, αν και υπήρξε αρχικά ο σχεδιασμός για αποκέντρωση, η απόλυτη εξάρτηση από την κεντρική εξουσία και η αδυναμία αυτοτελούς χρηματοδότησης κατέστησαν τελικά τις διοικήσεις των Υγειονομικών Περιφερειών υπηρεσίες με διεκπεραιωτικό, συμβουλευτικό και ατελή εποπτικό ρόλο χωρίς αποφασιστικές αρμοδιότητες, με αποτέλεσμα υπό τις σημερινές συνθήκες οικονομικής δυσπραγίας να είναι αμφίβολο εάν ωφελεί και η διατήρησή τους ως ανεξάρτητων από τις Διοικητικές Περιφέρειες Οργανισμών.

Λέξεις ευρετηρίου: ΔΥΠΕ, ΕΣΥ, Περιφερειακή οργάνωση, ΠΕΣΥ, ΠεΣΥ.