Τελ. ενημέρωση:

   25-Mar-2014
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 31(2), Μάρτιος-Απρίλιος 2014, 211-217

ΕΙΔΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

Διαλυτοί καρκινικοί δείκτες στη διάγνωση και στη θεραπεία του μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα

Σ. Καραχάλιος,1 Ι. Πανταζόπουλος,2 Χ.Φ. Καμπόλης,5 Α.Α. Λουκέρη,3 Α. Κουτσούκου4
15η Πνευμονολογική Κλινική,
24η Πνευμονολογική Κλινική,
3Κέντρο Αναπνευστικής Ανεπάρκειας,
4Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Α' Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος «Η Σωτηρία», Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
5Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό», Αθήνα

Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (ΜΚΠ) ευθύνεται για το 13% των νέων περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα. Χαρακτηρίζεται από ταχεία ανάπτυξη, πρώιμες μεταστάσεις και ικανοποιητική ανταπόκριση στη χημειοθεραπεία. Σκοπός του παρόντος άρθρου ανασκόπησης είναι η σύνοψη των τρεχουσών γνώσεων σχετικά με τους διαλυτούς καρκινικούς δείκτες στο ΜΚΠ και του ρόλου τους (κύριος ή επικουρικός) στη διάγνωση και στη θεραπεία της νόσου. Για τις ανάγκες του άρθρου, ανατρέξαμε στη μηχανή αναζήτησης βιοϊατρικών ερευνών PubMed χρησιμοποιώντας τη φράση-κλειδί "soluble tumor markers in SCLC (small cell lung cancer)". Το προ-πεπτίδιο απελευθέρωσης γαστρίνης ή pro-GRP (pro-gastrin releasing peptide) και η ειδική νευρωνική ενολάση ή NSE (neuron specific enolase) στον ορό συγκέντρωσαν το μεγαλύτερο αριθμό αναφορών και είναι οι δύο πιο ειδικοί δείκτες για τη διάγνωση του ΜΚΠ. Η ευαισθησία και η ειδικότητα του πρώτου για τη διάγνωση του ΜΚΠ είναι 72% και 93%, αντίστοιχα, τιμές ελαφρώς μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες της NSE. Το pro-GRP διακρίνει με μεγαλύτερη ακρίβεια την πλήρη από τη μερική ανταπόκριση και διαγιγνώσκει πρωιμότερα τις υποτροπές της νόσου. Από την άλλη πλευρά, η NSE αποτελεί καλύτερο προγνωστικό δείκτη επιβίωσης, ρόλο όμως που μπορεί να έχουν και άλλοι μη ειδικοί δείκτες, όπως το καρκινοεμβρυϊκό αντιγόνο και η χρωμογρανίνη Α. Από περιορισμένο αριθμό μελετών υπάρχουν ενδείξεις ότι η μέτρηση των καρκινικών δεικτών στο βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα και το πλευριτικό υγρό σε συνδυασμό με τις κλασικές διαγνωστικές μεθόδους (π.χ. βρογχοσκόπηση) μπορεί να χρησιμεύσει στη διάγνωση του ΜΚΠ. Συνοψίζοντας, οι διαλυτοί καρκινικοί δείκτες, αν και αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της παρακολούθησης της πορείας των ασθενών με ΜΚΠ μετά από τη χορήγηση χημειοθεραπείας, δεν μπορούν από μόνοι τους να τεκμηριώσουν την αρχική διάγνωση της νόσου.

Λέξεις ευρετηρίου: Ειδική νευρωνική ενολάση, Καρκινικοί δείκτες, Μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονα, Πεπτίδιο απελευθέρωσης γαστρίνης.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής