Τελ. ενημέρωση:

   19-Jan-2016
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 33(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2016, 64-72

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Ψυχολογικές αντιδράσεις μαθητών που βίωσαν βομβαρδισμούς
καθώς επίσης πολιτικές και στρατιωτικές συγκρούσεις στην Παλαιστίνη

Α. Σταθοπούλου,1 Γ. Παπαδάτος,1 Δ. Αναγνωστόπουλος2
1Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
2Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η διερεύνηση των επιπτώσεων των εχθροπραξιών, καθώς και της συνεχόμενης πολιτικής και στρατιωτικής βίας σε παιδιά και εφήβους που αναπτύσσουν συμπτώματα μετατραυματικής διαταραχής.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Στην έρευνα συμμετείχαν 377 παιδιά και των δύο φύλων, ηλικίας 9–15 ετών. Τα 203 άτομα κατοικούσαν στην περιοχή της Λωρίδας της Γάζας στην Παλαιστίνη και τα 174 άτομα κατοικούσαν στην περιοχή της Δυτικής Όχθης της Παλαιστίνης. Ως ομάδα ελέγχου χρησιμοποιήθηκαν 195 Έλληνες μαθητές. Χορηγήθηκαν (α) η κλίμακα Clinician Administered PTSD Scale for Children and Adolescents (CAPS-CA), η οποία ταξινομείται σε τρεις υποκλίμακες («επαναβίωση τραύματος», «συναισθηματική αποστασιοποίηση» και «διέγερση αυτόνομου νευρικού συστήματος»), (β) το ερωτηματολόγιο πολιτικών παραγόντων βίας κατά της οικογένειας (Family Inventory of Political Stressors, FIPS) και (γ) οι υποκλίμακες «άγχος/ κατάθλιψη» και «απόσυρση/κατάθλιψη» του ερωτηματολογίου αυτοαναφοράς παιδιών και εφήβων (Youth Self Report, YSR).

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τα παιδιά και οι έφηβοι του δείγματος της Λωρίδας της Γάζας λόγω της έντασης της τραυματικής εμπειρίας παρουσίασαν εντονότερα συμπτώματα μετατραυματικής διαταραχής, ενώ τα ίδια συμπτώματα στα παιδιά και στους εφήβους στην περιοχή της Δυτικής Όχθης παρουσιάστηκαν σε μικρότερα ποσοστά. Σχεδόν το σύνολο των συμμετεχόντων των παλαιστινιακών περιοχών ανέφεραν ότι ανησυχούσαν για την ασφάλεια των μελών της οικογένειάς τους και σχεδόν οι μισοί ανέφεραν ότι ένα μέλος της οικογένειάς τους, συγγενής ή στενός φίλος, σκοτώθηκε για πολιτικούς λόγους. Επίσης, παρατηρήθηκε αύξηση των ψυχολογικών προβλημάτων στα κορίτσια, στην ηλικία των 10 και 13 ετών. Τα παιδιά και οι έφηβοι από την Ελλάδα, οι οποίοι δεν είχαν βιώσει παρόμοια τραυματικά γεγονότα, δεν παρουσίασαν ανάλογα συμπτώματα μετατραυματικής διαταραχής και παρατηρήθηκε μια αύξηση των ψυχολογικών προβλημάτων στα κορίτσια με την πάροδο της ηλικίας.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ H ένταση της τραυματικής εμπειρίας αποτέλεσε τον ισχυρότερο παράγοντα πρόβλεψης για την εμφάνιση συμπτωμάτων μετατραυματικής διαταραχής και ψυχολογικών προβλημάτων.

Λέξεις ευρετηρίου: Γνωστική, συναισθηματική ανάπτυξη, Συμπτώματα μετατραυματικής διαταραχής, Τραύμα.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής