Τελ. ενημέρωση:
14-Sep-2016

Η ηπατική οστεοδυστροφία (hepatic osteodystrophy, HO) αναφέρεται στην περιγραφή ευρέος φάσματος διαταραχών της οστικής σύνθεσης και της δομής, καθώς και στις συνακόλουθες επιπτώσεις τους σε ασθενείς με χρόνια ηπατική νόσο (κυρίως κίρρωση). Εκδηλώνεται συχνότερα ως οστεοπόρωση/ οστεοπενία και σπανιότερα ως οστεομαλακία. Αρχικά, συσχετίστηκε με τις χολοστατικές παθήσεις του ήπατος. Όμως, τις τελευταίες δεκαετίες, το προσδόκιμο επιβίωσης των κιρρωτικών ασθενών αυξήθηκε όπως και ο αριθμός των επιτυχών μεταμοσχεύσεων ήπατος. Έτσι, αναδείχθηκε η παρουσία της ΗΟ σε όλες τις κατηγορίες κιρρωτικών, ανεξάρτητα από την υποκείμενη αιτία, σε ποσοστό 12–55%. Επίσης, οι ασθενείς οι οποίοι υποβάλλονται σε μεταμόσχευση ήπατος παρουσιάζουν υψηλή συχνότητα οστεοπόρωσης και καταγμάτων, που κυμαίνεται μεταξύ 15–27%, αποτελώντας σημαντική αιτία συννοσηρότητας και υποβάθμισης της ποιότητας ζωής τους, δεδομένου ότι η μακροχρόνια επιβίωσή τους έχει αυξηθεί σημαντικά. Η διάγνωση της ΗΟ αλλά και ο καθορισμός της βαρύτητάς της γίνεται με τη χρήση της διπλής ενέργειας απορροφησιομετρίας με ακτίνες Χ (dual energy X-ray absorptiometry, DEXA). Ο πλέον συχνός και σοβαρός υπότυπος της ΗΟ είναι η οστεοπόρωση, που ορίζεται ως τιμή οστικής πυκνότητας (bone mass density, BMD) <2,5 σταθερές αποκλίσεις από τον μέσο όρο του νέου πληθυσμού ελέγχου (Τ score <-2,5). Ο έτερος υπότυπος, η οστεοπενία, ορίζεται ως τιμή Τ score μεταξύ -1 και -2,5, ενώ φυσιολογικές θεωρούνται οι τιμές Τ score >-1. Οι κατευθυντήριες οδηγίες συστήνουν τη διενέργεια ελέγχου της οστικής πυκνότητας στο σύνολο των ασθενών με κίρρωση και στους μεταμοσχευμένους. Μετά την τεκμηρίωση της HO, η αξιολόγηση του ασθενούς περιλαμβάνει έλεγχο των επιπέδων ασβεστίου και της βιταμίνης D, αξιολόγηση των φυλετικών και των θυρεοειδικών ορμονών, καθώς και απεικονιστικό έλεγχο με απλές ακτινογραφίες της θωρακικής και της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Το ασβέστιο, η βιταμίνη D και τα διφωσφονικά είναι τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως θεραπευτικά για την αντιμετώπιση της ΗΟ.

Λέξεις ευρετηρίου: Ηπατική οστεοδυστροφία, Κίρρωση, Μεταμόσχευση ήπατος, Οστεοπόρωση.