Τελ. ενημέρωση:
23-Jan-2017

Καθώς το ήπαρ κατέχει κομβική θέση στη ρύθμιση του μεταβολισμού, οι διαταραχές της λειτουργίας του συνεπάγονται μεταβολές στον βασικό μεταβολικό ρυθμό, στη θρέψη και στην επάρκεια των μικρο- και μακρο-θρεπτικών συστατικών. Η υποθρεψία είναι η συχνότερη και μάλιστα αναστρέψιμη επιπλοκή της κίρρωσης, ιδιαίτερα της αλκοολικής. Η υποθρεψία της ηπατικής νόσου απαντάται στο 20% των αντιρροπούμενων και στο 50–100% των μη αντιρρο- πούμενων κιρρωτικών, αποτελώντας σημαντικό παράγοντα συννοσηρότητας και υποβάθμισης της ποιότητας ζωής τους. Ως ηπατική καχεξία αναφέρονται μαζί η σαρκοπενία και η λιποπενία. Σε κίρρωση από μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος διαπιστώνεται σαρκοπενική παχυσαρκία (κυρίως κοιλιακή). Tα αίτια της υποθρεψίας/καχεξίας στην κίρρωση του ήπατος είναι η μειωμένη πρόσληψη τροφής, η δυσαπορρόφηση ή και η κακή πέψη, η αυξημένη ανάγκη ενέργειας που παρουσιάζει ο μεταβολισμός και ο αυξημένος καταβολισμός. Η σαρκοπενία ως αποτέλεσμα της μειωμένης πρωτεϊνικής σύνθεσης και κυρίως του καταβολισμού των πρωτεϊνών σχετίζεται με τη βαρύτητα της ηπατικής νόσου και αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου νοσηρότη- τας και θνητότητας, ιδίως στους κιρρωτικούς ασθενείς τελικού σταδίου και στους μεταμοσχευθέντες. Η αξιολόγηση της θρέψης στους ηπατοπαθείς βάσει ανθρωπομετρικών κριτηρίων καθίσταται δύσκολη λόγω της ύπαρξης, σε αρκετές περιπτώσεις, ασκίτη και οιδημάτων. Η αξονική τομογραφία κοιλίας και η διπλής ενέργειας απορροφησιομετρία με ακτίνες Χ (dual X-ray absorptiometry, DEXA) είναι οι πλέον αξιόπιστες για την εκτίμηση της θρέψης. Οι ημερήσιες θερμιδικές ανάγκες στους κιρρωτικούς υπολογίζονται σε 35–45 kcal/kg. Oι θερμίδες αυτές πρέπει να προσλαμβάνονται υπό τη μορφή λίπους (25–30% των ημερήσιων θερμίδων) και υδατανθράκων (45–65%), ενώ αυξημένες πρέπει να είναι οι πρωτεΐνες (1,2–1,5 g/kg). Περιορισμός της πρόσληψης πρωτεΐνης έχει θέση μόνο στην οξεία ηπατική εγκεφαλοπάθεια και για λίγες μόνο ημέρες. Η προσθήκη στη δίαιτα αμινοξέων διακλαδισμένης αλύσου, καθώς και η συχνή σίτιση βελτιώνουν την κατάσταση θρέψης και την έκβαση των ασθενών. Η χρήση λευκίνης και αναστολέων της μυοστατίνης αποτελεί αντικείμενο έρευνας.

Λέξεις ευρετηρίου: Διατροφή, Κίρρωση, Σαρκοπενία, Υποθρεψία.