Τελ. ενημέρωση:
19-Jun-2017

H οργανωσιακή κουλτούρα καθορίζει το τι θα πρέπει να λέει και να κάνει ο κάθε εργαζόμενος και προσδιορίζει γενικά τον συνηθισμένο τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται τα θέματα σε έναν οργανισμό. Υπό την έννοια αυτή, αποτελεί ένα από τα πολλά εργαλεία που χρησιμοποιούνται και βοηθούν στην κατανόηση ενός οργανισμού. Σκοπός της παρούσας βιβλιογραφικής ανασκόπησης ήταν η διερεύνηση της οργανωσιακής κουλτούρας στον χώρο του νοσοκομείου, η συσχέτισή της με δείκτες αποτελεσματικότητας και ο προσδιορισμός πιθανών μεταβλητών που την επηρεάζουν. Η αναζήτηση πραγματοποιήθηκε στις βάσεις δεδομένων PubMed, CINAHL, Academic Search Complete και EMBASE για άρθρα με ημερομηνία δημοσίευσης από το 2000 και μετά. Συμπεριλήφθηκαν, τελικά, 31 άρθρα. Στον χώρο του νοσοκομείου, κυρίαρχος τύπος οργανωσιακής κουλτούρας είναι ο ιεραρχικός/ γραφειοκρατικός και ακολουθεί ο τύπος της ομάδας/ανθρωπίνων σχέσεων. Ο ιεραρχικός/γραφειοκρατικός τύπος κουλτούρας σχετίστηκε κυρίως αρνητικά με δείκτες αποτελεσματικότητας, όπως η ικανοποίηση ασθενών, η εργασιακή ικανοποίηση, η εργασιακή ασφάλεια, η στάση στην αλλαγή, οι σχέσεις ομάδας και η εκπαίδευση. Αντίθετα, η κουλτούρα της ομάδας/ανθρωπίνων σχέσεων επηρεάζει κυρίως θετικά τους δείκτες αποτελεσματικότητας, όπως η ικανοποίηση και η ασφάλεια ασθενών, οι κλινικές εκβάσεις, η πρόληψη λοιμώξεων, η Διοίκηση Ολικής Ποιότητας, η αλλαγή, η συνεργασία, η μάθηση, η εργασιακή ικανοποίηση και η δέσμευση. Επιπρόσθετα, διαπιστώθηκε ότι και άλλοι τύποι κουλτούρας, όπως η καινοτομία/ανάπτυξη, σχετίστηκαν κυρίως θετικά με μικρότερο όμως αριθμό δεικτών αποτελεσματικότητας, ενώ άλλοι, όπως η ορθολογική/αγοράς, κυρίως αρνητικά. Σε κάποιες μελέτες παρατηρήθηκε ότι οι μεταβλητές που επηρεάζουν την οργανωσιακή κουλτούρα ήταν το ιδιοκτησιακό καθεστώς των νοσοκομείων (δημόσιο/ιδιωτικό) και τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των εργαζομένων (επάγγελμα, θέση στην ιεραρχία, έτη υπηρεσίας, ηλικία και φύλο). Η προσπάθεια ενίσχυσης κυρίως της κουλτούρας της ομάδας/ανθρωπίνων σχέσεων θα πρέπει να αποτελέσει στόχο για τις διοικήσεις των νοσοκομείων, αφού αποδεδειγμένα προάγει δείκτες αποτελεσματικότητας.

Λέξεις ευρετηρίου: Δείκτες αποτελεσματικότητας, Νοσοκομείο, Οργανωσιακή κουλτούρα.