Τελ. ενημέρωση:

   27-Sep-2017
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 34(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2017, 605-614

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Ο ρόλος του διοξειδίου του άνθρακα στην καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση

Γ.Γ. Τσαούση
Κλινική Αναισθησιολογίας και Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη

Η εφαρμογή καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ) υψηλής ποιότητας θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που καθορίζουν την επιβίωση και την τελική έκβαση των ασθενών μετά από καρδιακή ανακοπή. Η σημασία της παρακολούθησης των μεταβολών των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα κατά τη διάρκεια ενός πλήρους αναπνευστικού κύκλου (καπνογραφία) για την αξιολόγηση της επάρκειας της εφαρμοζόμενης ΚΑΡΠΑ έχει επισημανθεί εδώ και αρκετές δεκαετίες, ενώ τα τελευταία έτη η εφαρμογή της έχει πλέον ενσωματωθεί στις κατευθυντήριες οδηγίες της εξειδικευμένης υποστήριξης της ζωής. Η παράμετρος της καπνογραφίας με τη μεγαλύτερη κλινική σημασία είναι η μερική πίεση του τελοεκπνευστικού διοξειδίου του άνθρακα (end-tidal CO2, EtCO2), η οποία φαίνεται ότι συσχετίζεται άμεσα με την καρδιακή παροχή, την αιματική ροή στο μυοκάρδιο, την πίεση άρδευσης των στεφανιαίων αγγείων και την πίεση άρδευσης του εγκεφάλου. Η καπνογραφία παρέχει τη δυνατότητα συνεχούς παρακολούθησης των μεταβολών του EtCO2 κατά τη διάρκεια της ΚΑΡΠΑ σε πραγματικό χρόνο. Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της ΚΑΡΠΑ οι τιμές του EtCO2 παραμένουν σε χαμηλά όρια αντανακλώντας τη χαμηλή καρδιακή παροχή που επιτυγχάνεται με τις θωρακικές συμπιέσεις. Όσο καλύτερη είναι η ποιότητα των εφαρμοζόμενων θωρακικών συμπιέσεων, τόσο υψηλότερες είναι και οι λαμβανόμενες ενδείξεις. Η οξεία αύξηση των τιμών του EtCO2 συνήθως σχετίζεται με την επάνοδο της αυτόματης κυκλοφορίας, καθώς η αύξηση της πνευμονικής κυκλοφορίας επαναφέρει μεγαλύτερη ποσότητα CO2 στους πνεύμονες προκειμένου να αποβληθεί με την εκπνοή. Στα κλινικά πεδία, η τεκμηρίωση της αξία της καπνογραφίας προκύπτει από την επιβεβαίωση της σωστής ενδοτραχειακής διασωλήνωσης, την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της ΚΑΡΠΑ και την αναγνώριση της επανόδου της αυτόματης κυκλοφορίας, ενώ φαίνεται ότι σε συνδυασμό με άλλες κλινικές παραμέτρους μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως προγνωστικός δείκτης έκβασης της ΚΑΡΠΑ. Θα πρέπει όμως να επισημανθεί ότι οι τιμές του ΕtCO2 κατά τη διάρκεια της ΚΑΡΠΑ δεν εξαρτώνται αποκλειστικά από την αποτελεσματικότητά της, αλλά επίσης από το πρωταρχικό αίτιο της καρδιακής ανακοπής, τον αρχικό ρυθμό, την ταχύτητα εφαρμογής της ΚΑΡΠΑ, την κόπωση του διασώστη και, τέλος, από τη χορήγηση ινοτρόπων/αγγειοδραστικών παραγόντων. Αδιαμφισβήτητα, η εφαρμογή της καπνογραφίας κατά τη διενέργεια της ΚΑΡΠΑ, τόσο σε προνοσοκομειακό όσο και σε νοσοκομειακό επίπεδο, αναμένεται να αποτελέσει μια καθιερωμένη πρακτική στο εγγύς μέλλον.

Λέξεις ευρετηρίου: Αυτόματη επάνοδος της κυκλοφορίας, Καπνογραφία, Καπνομετρία, Καρδιακή ανακοπή, Καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ), Τελοεκπνευστικό διοξείδιο του άνθρακα.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής