Τελ. ενημέρωση:

   10-Oct-2018
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 35(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2018, 612-617

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Η αυτοκτονία στις μη ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων

A. Παρασχάκης
Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής «Δαφνί», Αθήνα

Η σωματική νοσηρότητα αυξάνει τον αυτοκτονικό κίνδυνο, κυρίως λόγω συννοσηρότητας με ψυχιατρικές διαταραχές. Περίπου 2% των αυτοκτονιών λαμβάνουν χώρα σε γενικά νοσοκομεία και 3–5,5% σε ψυχιατρικά νοσοκομεία. Το προφίλ των θυμάτων αυτοκτονίας στις μη ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων είναι: άνδρες >50 ετών, σε ποσοστό περίπου 50% έγγαμοι, με οικονομικά προβλήματα, ασθενές ή ανύπαρκτο υποστηρικτικό περιβάλλον, χωρίς ψυχιατρικό ιστορικό ή προηγούμενες απόπειρες. Κύρια σωματικά νοσήματα είναι τα κακοήθη νεοπλάσματα (περίπου 30%), οι καρδιολογικές και οι νευρολογικές παθήσεις, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, ενώ συνηθέστερες ψυχιατρικές διαταραχές είναι η κατάθλιψη και το οξύ συγχυτικό παραλήρημα (delirium). Η κατάθλιψη είναι ως επί το πλείστον «σιωπηλή», με απόσυρση, απομόνωση, απροθυμία επισκεπτηρίου, αρνητισμό. Ευοδωτικά επενεργούν ο ανεξέλεγκτος πόνος, η δύσπνοια, το έντονο άγχος, η ψυχοκινητική ανησυχία, οι οπτικές ψευδαισθήσεις. Κρίσιμες είναι οι περίοδοι ανακοίνωσης της διάγνωσης ή/και της άσχημης πρόγνωσης και των σοβαρών/ανθιστάμενων στη θεραπεία υποτροπών. Οι συγκεκριμένοι αυτόχειρες σπάνια είχαν εκφράσει την αυτοκτονική τους πρόθεση. Συχνότερη μέθοδος αυτοκτονίας είναι η πτώση από ύψος, η οποία προτιμάται λόγω εύκολης «πρόσβασης» και υψηλής θνητότητας. Η προτίμησή της ενισχύει την υπόνοια παρορμητικότητας καθώς απαιτεί μικρή προετοιμασία. Η αυτοκτονία φαίνεται να είναι συχνότερη τις πρώτες 1–2 εβδομάδες νοσηλείας και να συμβαίνει ιδίως τις βραδινές ώρες, ενδεχομένως λόγω μειωμένης επίβλεψης. Συγκριτικά, οι αυτόχειρες των ψυχιατρικών κλινικών –αν και επίσης πρωτίστως άνδρες– είναι νεότεροι, κατά τα 2/3 άγαμοι, με ψυχιατρικό ιστορικό, έχουν συνήθως λεκτικά προειδοποιήσει, επιλέγουν απαγχονισμό, έχουν προβεί συχνότερα σε προηγούμενες απόπειρες και αυτοκτονούν αργότερα κατά τη διάρκεια της νοσηλείας. Συμπερασματικά, η αυτοκτονία στις μη ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων φαίνεται να αφορά σε διαφορετικό πληθυσμό απ' ό,τι η αντίστοιχη στις ψυχιατρικές κλινικές. Οι θεράποντες οφείλουν να είναι ευαισθητοποιημένοι στην ανίχνευση και την επισήμανση των ευάλωτων ασθενών, καθώς και στην έγκαιρη εμπλοκή της υπηρεσίας διασυνδετικής Ψυχιατρικής.

Λέξεις ευρετηρίου: Αυτοκτονία, Γενικό νοσοκομείο, Ενδονοσοκομειακή αυτοκτονία, Ψυχιατρική κλινική, Ψυχιατρικό νοσοκομείο.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής