Τελ. ενημέρωση:

   10-Oct-2018
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 35(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2018, 680-685

ΕΙΔΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

Φάρμακο, χαμένο στη μετάφραση

Φ. Τζαβέλλα
Εργαστήριο Ολοκληρωμένης Φροντίδας Υγείας, Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Σπάρτη

Το 1954, ο νομπελίστας οικονομολόγος P. Samuelson διατύπωσε τη θεωρία του, σύμφωνα με την οποία «ένα αγαθό χαρακτηρίζεται ως δημόσιο, εάν η κατανάλωσή του από ένα άτομο δεν οδηγεί σε περιορισμό της κατανάλωσής του και από οποιοδήποτε άλλο άτομο». Σήμερα, ο χώρος της υγείας και η φαρμακευτική περίθαλψη ειδικότερα θα πρέπει να συμπεριληφθούν στα «ιδιωτικά αγαθά που παρέχονται από το κράτος» εφόσον στον πυρήνα της διανομής τους ενυπάρχουν η ανταγωνιστικότητα στη χρήση και η δυνατότητα αποκλεισμού, δείχνοντας ταυτόχρονα ότι η παροχή ενός αγαθού από τον δημόσιο τομέα δεν καθιστά και το εν λόγω αγαθό αυτόματα δημόσιο αγαθό. Η δυσχέρεια πρόσβασης στη φαρμακευτική περίθαλψη είναι ακόμη πιο οξεία όταν επιχειρήσει κάποιος να διερευνήσει την κατάσταση στην υψηλού κόστους, καινοτόμο φαρμακευτική περίθαλψη. Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς περιόδου, που κατά μέσο όρο απαιτείται για να φθάσει στην αγορά μια φαρμακευτική ουσία ως καινοτόμο φαρμακευτικό προϊόν, το κόστος από το επίπεδο zero φθάνει τα 800 $. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του IMS, ο μέσος χρόνος για την έγκριση καινοτόμου φαρμάκου είναι 21,3 μήνες, όταν στις ΗΠΑ ο σχετικός χρόνος ανέρχεται στους 1,9 μήνες και στη Γερμανία στους 3,5 μήνες. Παρ' ότι η υγεία παραμένει συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της «αστικής δημοκρατίας» που οφείλει να διασφαλίζει την πρόσβαση του κάθε ανθρώπου στη φαρμακευτική, συνεπώς, και στην καινοτόμο φαρμακευτική περίθαλψη, με απόλυτο σεβασμό στις αρχές του "Human Rights Council", η προοπτική για κοινές ευρωπαϊκές φαρμακευτικές στρατηγικές και πολιτικές τα τελευταία έτη δεν δείχνει τόσο ευοίωνη. Το όνειρο του φαρμάκου ως κοινωνικού αγαθού, «χαμένο στη μετάφραση» πλέον, εμφανίζεται ως ένα ιδιωτικό αγαθό που ακόμη προσφέρεται και από το δημόσιο, με τάση μετακύλισής του στην κατηγορία του περιορισμένης προσβασιμότητας ιδιωτικού αγαθού. Ίσως το φάρμακο να αποτελέσει στο εγγύς μέλλον ένα ακριβό "brand name".

Λέξεις ευρετηρίου: Δημόσιο αγαθό, Καινοτόμο φάρμακο, Κοινωνική πολιτική, Κοινωνικό αγαθό, Φάρμακο.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής