Τελ. ενημέρωση:

   28-Sep-2019
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 36(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2019, 657-661

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Οι μέθοδοι αντισύλληψης των Βυζαντινών

Ν. Σταυρακάκης
Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου «Βενιζέλειο-Πανάνειο», Ηράκλειο, Κρήτη

Η αντισύλληψη αποτελούσε μια συνήθη πρακτική ελέγχου των γεννήσεων στη βυζαντινή κοινωνία. Ήταν μέθοδος η οποία χρησιμοποιείτο τόσο από γυναίκες όσο και από άνδρες. Τα αίτια της χρήσης της αντισύλληψης εντοπίζονταν στην πορνεία, στην οικονομική ένδεια της οικογένειας, στη διατήρηση της ωραιότητας του σώματος, στο μίσος προς τον σύζυγο ή στη διαφύλαξη της οικογένειας από εξωσυζυγικές σχέσεις. Οι ιατροί της εποχής αναφέρουν μια σειρά συνταγών, ουσιών και μεθόδων για την επίτευξη της αντισύλληψης, τονίζοντας παράλληλα την επικινδυνότητα και την ανεπάρκεια κάποιων από αυτές. Οι ουσίες που χρησιμοποιούνταν ήταν είτε φυτικές όπως η στρυχνίνη, ο κυρηναϊκός οπός, η ρίζα πάνακος, είτε ζωικές όπως το δέρμα ή η μήτρα του ημίονου, ο εγκέφαλος του βατράχου, το λεόντειο λίπος και διάφορα χημικά προϊόντα όπως το θειικό οξύ, το υδροχλωρικό οξύ ή το νιτρικό οξύ. Οι συνηθέστερες μορφές λήψης των αντισυλληπτικών σκευασμάτων ήταν τα χάπια, τα σιρόπια, οι αλοιφές και τα υπόθετα. Εκτός αυτών χρησιμοποιούνταν και διάφορα φυλαχτά και μαγικές προσευχές. Η αντισυλληπτική μέθοδος των ανδρών περιλάμβανε επάλειψη του ανδρικού μορίου πριν από τη συνουσία με διάφορα σκευάσματα, τα οποία θεωρούνταν σπερματοκτόνα. Πάντως, όλοι οι ιατροί της περιόδου τόνιζαν τη σπουδαιότητα της αντισύλληψης έναντι της έκτρωσης και ανέφεραν μια πλειάδα μεθόδων και συνταγών για την επίτευξή της.

Λέξεις ευρετηρίου: Αντισύλληψη, Βυζαντινή αυτοκρατορία, Βυζαντινή Ιατρική.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής