Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής

Τελ. ενημέρωση:

15-Jan-2020

Αρχ Ελλ Ιατρ, 37(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2020, 53-61

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Μελέτη ψυχοπαθολογικών παραγόντων και οδοντιατρικού ιστορικού σε σχέση με την εκδήλωση οδοντιατρικής φοβίας

Α. Τσιμπιρής,^1,2 Σ. Τριανταφυλλίδου,^2,3 Φ. Αναγνωστόπουλος^2,4
¹424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Εκπαιδεύσεως, Θεσσαλονίκη
²Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα
³Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας, Σχολή Διοικητικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αθήνα
⁴Τμήμα Ψυχολογίας, Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση της οδοντιατρικής φοβίας μέσα από τη σχέση της με κοινωνικο-δημογραφικούς παράγοντες, οδοντιατρικό ιστορικό και ορισμένες ψυχικές διαταραχές και συμπτώματα ψυχοπαθολογίας, με στόχο τον εντοπισμό των ασθενών που ενδέχεται να είναι περισσότερο ευάλωτοι στην εκδήλωσή της.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Στην έρευνα συμμετείχαν 164 οδοντιατρικοί ασθενείς εξωτερικών ιατρείων νοσοκομείου της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι εξετάζονταν στο πλαίσιο επειγόντων ή προγραμματισμένων συνεδριών. Το ερωτηματολόγιο περιλάμβανε την τροποποιημένη κλίμακα οδοντιατρικού άγχους (MDAS), το ερωτηματολόγιο φόβων (Brief Standard Self-Rating for Phobic Patients) και την κλίμακα ψυχοπαθολογίας SCL-90R, καθώς και ερωτήσεις που αφορούσαν σε κοινωνικο-δημογραφικά στοιχεία, οδοντιατρικό και ψυχιατρικό ιστορικό. Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με το λογισμικό πρόγραμμα Statistical Package for Social Sciences (SPSS), έκδοση 20.0.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ποσοστό 7,9% του δείγματος καταγράφηκε ως οδοντιατρικά φοβικό, ενώ 14,6% παρουσίασε υψηλό επίπεδο άγχους κατά την οδοντιατρική εξέταση. Οι ιδιαίτερα επώδυνες οδοντιατρικές εμπειρίες στο παρελθόν (p=0,01) και το γυναικείο φύλο (p=0,003) βρέθηκαν να σχετίζονται στατιστικώς σημαντικά και θετικά με την οδοντιατρική φοβία, ενώ τα άτομα με παιδιά έτειναν να παρουσιάζουν μικρότερο άγχος πριν από την οδοντιατρική εξέταση σε σύγκριση με τους άτεκνους συμμετέχοντες (p=0,008). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης τακτικής παλινδρόμησης, τα άτομα με παλαιότερες επώδυνες οδοντιατρικές εμπειρίες είχαν 261% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν οδοντιατρική φοβία, ενώ οι άνδρες είχαν 68% λιγότερες πιθανότητες από τις γυναίκες, τα άτομα που επισκέπτονταν τακτικά τον οδοντίατρο είχαν 43% λιγότερες πιθανότητες και τα άτομα χωρίς φοβία αίματος-τραύματος είχαν 88% λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης οδοντιατρικής φοβίας.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ως παράγοντες ευαλωτότητας σε σχέση με την οδοντιατρική φοβία αναδείχθηκαν το γυναικείο φύλο, οι παρελθούσες επώδυνες οδοντιατρικές εμπειρίες, η ύπαρξη φοβίας αίματος-τραύματος και η μη τακτικότητα επισκέψεων στον οδοντίατρο. Η ανάγκη συνεργασίας μεταξύ οδοντιάτρων και επαγγελματιών ψυχικής υγείας είναι σημαντική και ιδίως σε περιπτώσεις ψυχολογικής συννοσηρότητας.

Λέξεις ευρετηρίου: Οδοντιατρική φοβία, Συννοσηρότητα, Φοβίες, Ψυχικές διαταραχές.