Τελ. ενημέρωση:

   01-Oct-2020
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 37(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2020, 656-662

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Ψυχομετρικές ιδιότητες της ελληνικής κλίμακας αυτοαποτελεσματικότητας
στον μητρικό θηλασμό και συσχέτισή της με καταθλιπτική συμπτωματολογία

Μ. Ηλιάδου,1,2 Κ. Λυκερίδου,1 Π. Πρεζεράκος,2 Σ. Ζύγα,2 Ε. Σακελλάρη,3 Β. Βιβιλάκη,1 Σ. Τζιαφέρη2
1Τμήμα Μαιευτικής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αθήνα,
2Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Τρίπολη,
3Τμήμα Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση των ψυχομετρικών ιδιοτήτων της ελληνικής κλίμακας αυτοαποτελεσματικότητας στον μητρικό θηλασμό (BSES-SF). Επί πλέον, η αξιολόγηση οποιασδήποτε συσχέτισης μεταξύ της BSES-SF και της Edinburgh Postnatal Depression Scale (EPDS) καθώς και άλλων παραγόντων.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Η παρούσα μελέτη εκπονήθηκε στο μεγαλύτερο μαιευτικό νοσοκομείο της Αθήνας. Κατά τη διάρκεια συλλογής των δεδομένων, 173 έγκυες που πληρούσαν τα κριτήρια εισδοχής στη μελέτη συμπλήρωσαν τις κλίμακες BSES-SF και EPDS κατά τη διάρκεια της παρακολούθησής τους στα εξωτερικά μαιευτικά ιατρεία του νοσοκομείου και 3 ημέρες μετά τον τοκετό τους. Επίσης, προσδιορίστηκε τηλεφωνικά ο τρόπος σίτισης του βρέφους στους 6 μήνες μετά τον τοκετό. Διεξήχθη διερευνητική παραγοντική ανάλυση προκειμένου να αξιολογηθεί η δομική εγκυρότητα του ερωτηματολογίου. Η εσωτερική συνοχή ελέγχθηκε με τη χρήση του συντελεστή Cronbach's α. Η προγνωστική ικανότητα αξιολογήθηκε με τη συσχέτιση της συνολικής βαθμολογίας της κλίμακας BSES-SF, χρησιμοποιώντας το Student's t-test, μεταξύ των μητέρων που θήλασαν αποκλειστικά για 6 μήνες και εκείνων που δεν θήλασαν αποκλειστικά για 6 μήνες. Η ανάλυση γραμμικής παλινδρόμησης με τη διαδικασία διαδοχικής ένταξης/αφαίρεσης εφαρμόστηκε για την εύρεση ανεξάρτητων παραγόντων που σχετίζονται με τη συνολική βαθμολογία της κλίμακας BSES-SF. Τα επίπεδα σημαντικότητας ήταν αμφίπλευρα και η στατιστική σημαντικότητα τέθηκε στο 0,05. Για την ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα Statistical Package for Social Sciences (SPSS), έκδοση 22.0.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η μέση βαθμολογία BSES-SF πριν από τη γέννηση ήταν 44,2 (SD=11,1) και 3 ημέρες μετά τη γέννηση αυξήθηκε σημαντικά (p<0,001) και ανήλθε στο 47,7 (SD=12,1). Ο συντελεστής αξιοπιστίας α του Cronbach ήταν 0,93, άρα υπήρξε αποδεκτή αξιοπιστία. Η διερευνητική παραγοντική ανάλυση έδειξε δομή ενός παράγοντα, με τους συντελεστές εξαγωγής να εξηγούν το 52,7% της συνολικής διακύμανσης. Επίσης, η προγνωστική ικανότητα του BSES-SF ήταν σημαντική για τον θηλασμό στους 6 μήνες. Το BSES-SF συσχετίστηκε σημαντικά και αρνητικά με το EPDS πριν από τη γέννηση (r=-0,23, p=0,002) και τρεις ημέρες μετά τη γέννηση (r=-0,22, p=0,008). Επιπρόσθετα, παρατηρήθηκαν μεγαλύτερες βαθμολογίες BSES-SF σε γυναίκες με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο και σε εκείνες στις οποίες είχε δοθεί υποστήριξη για τον θηλασμό από τον μαιευτήρα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ελληνική έκδοση του BSES-SF έδειξε ικανοποιητική αξιοπιστία και εγκυρότητα για τη μέτρηση της αυτοαποτελεσματικότητας των γυναικών στον μητρικό θηλασμό. Επίσης, η διεθνής εφαρμογή του BSES-SF επιβεβαιώνεται περαιτέρω από τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης.

Λέξεις ευρετηρίου: Αυτοαποτελεσματικότητα, Ελλάδα, Μητρικός θηλασμός, Ψυχομετρικές ιδιότητες.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής