Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής

Τελ. ενημέρωση:

01-Feb-2021

Αρχ Ελλ Ιατρ, 38(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2021, 35-42

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Κόπωση και κοινωνική στήριξη σε νοσηλευτικό προσωπικό τμήματος επειγόντων περιστατικών νοσοκομείων της Αθήνας

Π. Θεοφίλου,^1,2 Β. Αλικάρη,³ Δ. Καϊτελίδου,⁴ Α. Σκίτσου,¹ Ν. Νικήτα,² Γ. Χαραλάμπους^1,5
¹Σχολή Επιστημών Υγείας, ΠΜΣ, Διοίκηση Υπηρεσιών και Μονάδων Υγείας, Πανεπιστήμιο Frederick, Λεμεσός, Κύπρος
²Γενική Διεύθυνση Υπηρεσιών Υγείας, Υπουργείο Υγείας, Αθήνα
³Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αθήνα
⁴Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
⁵Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ιπποκράτειο», Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση των επιπέδων κόπωσης και κοινωνικής στήριξης σε νοσηλευτικό προσωπικό που εργαζόταν στο τμήμα επειγόντων περιστατικών (ΤΕΠ), η συσχέτιση μεταξύ των δύο προαναφερόμενων μεταβλητών, καθώς και η επίδραση της κατηγορίας στην οποία υπηρετούσαν οι νοσηλευτές (πανεπιστημιακής, τεχνολογικής εκπαίδευσης ή βοηθών Νοσηλευτικής).

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Πρόκειται για μια ποσοτική, συγχρονική (cross-sectional) μελέτη. Στην παρούσα έρευνα συμμετείχαν 62 νοσηλευτές που εργάζονταν σε ΤΕΠ δημόσιων γενικών νοσοκομείων στην περιοχή της Αθήνας. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν την κλίμακα "The Fatigue Assessment Scale (FAS)" για την αξιολόγηση της αντιληφθείσας κόπωσης και την κλίμακα "The Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS)" για την αξιολόγηση της αντιληφθείσας κοινωνικής στήριξης. Η κλίμακα MSPSS παρέχει αξιολόγηση τριών πηγών (υποκλιμάκων) κοινωνικής στήριξης: οικογένεια, φίλοι και σημαντικοί άλλοι.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν 42,55 (τυπική απόκλιση [ΤΑ]: ±7,82 έτη), ενώ η συνολική υπηρεσία ήταν 18,78 έτη. Τα έτη εργασίας στο ΤΕΠ ανήλθαν στα 9,46 και οι ώρες εργασίας την εβδομάδα στις 40,30. Η μέση τιμή της κόπωσης ήταν 26,61 (ΤΑ: ±5,09), ενώ της κοινωνικής στήριξης ήταν 5,54 (ΤΑ: ±1,18). Βάσει των αποτελεσμάτων, καταδείχθηκε η στατιστικά σημαντική και αρνητική συσχέτιση μεταξύ της κοινωνικής στήριξης από τους φίλους και της συνολικής κόπωσης (r=-0,276, p=0,031), καθώς και της ψυχικής κόπωσης (r=-0,334, p=0,009). Σημειώθηκε επίσης στατιστικά σημαντική διαφορά ως προς τη συνολική κόπωση (p=0,033), με τα άτομα που ανήκαν στην κατηγορία των βοηθών Νοσηλευτικής να εμφανίζουν την υψηλότερη βαθμολογία (37,14) σε σύγκριση με τους κλάδους της τεχνολογικής και της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα ερευνητικά ευρήματα δείχνουν τη στενή σχέση που υπάρχει μεταξύ των παραγόντων της κόπωσης και της κοινωνικής στήριξης. Επίσης, φάνηκε η σημαντική επίδραση της κατηγορίας νοσηλευτικής εκπαίδευσης στα επίπεδα κόπωσης.

Λέξεις ευρετηρίου: Ελληνικά νοσοκομεία, Κοινωνική στήριξη, Κόπωση, Νοσηλευτικό προσωπικό, Τμήμα επειγόντων περιστατικών.