Τελ. ενημέρωση: |
||
14-Jan-2025
|
Αρχ Ελλ Ιατρ, 42(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2025, 29-41 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Οι μοριακοί και κυτταρικοί μηχανισμοί στα πρώιμα στάδια της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας Ι.Α. Αναστασίου, Ε. Ρέμπελου, Κ.Ν. Τεντολούρης, Ε. Αποστολοπούλου, Ν. Τεντολούρης |
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (ΔΑ) παραμένει η κύρια αιτία τύφλωσης στα άτομα με διαβήτη ηλικίας 40-70 ετών. Η παθογένεια της ΔΑ είναι ένα πραγματικό και ακόμη αναπάντητο ερώτημα. Τα πρωταρχικά στάδια εμφάνισης της νόσου περιλαμβάνουν αλλαγές στα νευρικά στρώματα του αμφιβληστροειδούς, που προηγούνται των αγγειακών αλλαγών, οι οποίες επί του παρόντος ορίζουν τη ΔΑ. Αυτό έχει προκαλέσει αυξημένο ενδιαφέρον για τη μοριακή και την κυτταρική παθογένεια του νευροεκφυλισμού που εμπλέκεται στη ΔΑ. Οι δραστικές ελεύθερες ρίζες οξυγόνου (reactive oxygen species, ROS) έχουν αναγνωριστεί ως ένας μηχανισμός πρώιμου νευροεκφυλισμού που σχετίζεται με τη ΔΑ. Οι φωτοϋποδοχείς είναι μια γνωστή πηγή αυτών των επιβλαβών υποπροϊόντων. Ομοίως, τα αυξημένα επίπεδα των ανώριμων νευροτροφικών παραγόντων έχουν επίσης εμπλακεί στο μονοπάτι της βιωσιμότητας των νευρώνων. Επίσης, τα αποπτωτικά μονοπάτια των νευρώνων και των νευρογλοιακών κυττάρων του αμφιβληστροειδούς στο πλαίσιο της ΔΑ είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Η αποσαφήνιση των εμπλεκόμενων κασπασών και των μοριακών μονοπατιών στα οποία εμπλέκεται κάθε κυτταρικός τύπος προσφέρει τη δυνατότητα πιθανών θεραπευτικών παρεμβάσεων. Σε κυτταρικό επίπεδο, μελέτες έχουν δείξει ότι η καταστροφή των γλοιακών κυττάρων του αμφιβληστροειδούς συμβάλλει στον νευροεκφυλισμό σε ΔΑ. Τέλος, οι νευρώνες του αμφιβληστροειδούς δεν μπορούν να διαχωριστούν πλήρως από το αγγείο. Η περαιτέρω έρευνα για τον πρώιμο νευροεκφυλισμό στη ΔΑ παρέχει τη δυνατότητα για την εύρεση και τη στόχευση των πρώιμων αλλαγών στον αμφιβληστροειδή των ατόμων με διαβήτη πριν από τις ανιχνεύσιμες αγγειακές αλλαγές.
Λέξεις ευρετηρίου: Απόπτωση, Αμφιβληστροειδής χιτώνας, Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, Νευροεκφυλισμός, Οξειδωτικό stress.