Τελ. ενημέρωση:

   18-Feb-2025
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 42(2), Μάρτιος-Απρίλιος 2025, 260-270

ΕΙΔΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

Παράγοντες και ερμηνείες του φαινομένου της ασκησιογενούς κόπωσης

Σ. Φουσκοπούλου
Τομέας Αθλητιατρικής και Βιολογίας της Άσκησης, Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα

Η έννοια της ασκησιογενούς κόπωσης ως περιοριστικού παράγοντα στη βέλτιστη αθλητική απόδοση απασχολεί την ερευνητική κοινότητα περισσότερο από έναν αιώνα. Ως φαινόμενο δεν έχει περιγραφεί ακόμη στο σύνολό του και περιλαμβάνει την κεντρική και την περιφερική κόπωση. Η περιφερική κόπωση προκύπτει από ένα σύνολο περιφερικών παραγόντων: κυτταρικούς, μυϊκούς, μεταβολικούς και κυκλοφορικούς. Η σύνδεση της περιφερικής κόπωσης και της ενδομυϊκής διαταραχής των μεταβολιτών με το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) εξυπηρετείται από τα αισθητικά νεύρα, με σκοπό την ακριβή ρύθμιση της νευρικής κινητικής εντολής. Η κεντρική κόπωση περιλαμβάνει μηχανισμούς του ΚΝΣ, οι οποίοι μέσω της μείωσης της νευρικής εντολής στον μυ και κατ' επέκταση τη μείωση της απόδοσης του μυός, συντελούν στην πτώση της μυϊκής δύναμης ή ισχύος. Έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες για την ερμηνεία του φαινομένου με επικρατέστερη την πλέον πρόσφατη θεωρία του ορίου αισθητικής ανοχής. Μετά το υποθετικό αυτό όριο, οι συνέπειες συνέχισης της άσκησης είναι αποτρεπτικές για την υγεία του ασκούμενου. Αποτέλεσμα είναι η μείωση της έντασης της άσκησης, με σκοπό την ανεκτή συνέχισή της. Το φαινόμενο περιγράφεται ως ένας μηχανισμός συνολικής ανατροφοδότησης, κατά τον οποίο ένα πεπερασμένο επίπεδο ερεθισμού των αισθητικών προσαγωγών νεύρων, από μυς που εμπλέκονται έμμεσα ή άμεσα με την άσκηση σε συνδυασμό με τις απαγωγές εκφορτίσεις της κεντρικής εντολής, συντελούν στην αποτυχία επίτευξης του έργου. Η ασκησιογενής κόπωση πλέον περιγράφεται ως ένα ολοκληρωμένο φαινόμενο αλληλεπίδρασης μεταξύ κεντρικής και περιφερικής κόπωσης.

Λέξεις ευρετηρίου: Αθλητική απόδοση, Κεντρική κόπωση, Μυϊκή κόπωση, Περιφερική κόπωση.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής