Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής

Τελ. ενημέρωση:

09-May-2025

Αρχ Ελλ Ιατρ, 42(Συμπληρωματικό τεύχος 1) 2025, 101-109

ΕΙΔΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

Ετοιμότητα και απόκριση σε κρίσεις και επείγοντα συμβάντα Δημόσιας Υγείας
Προτεραιότητα για την κοινωνία σήμερα

Τ. Παναγιωτόπουλος,¹ Ι. Δαμικούκα,¹ Λ. Εβρένογλου,¹ Γ. Ζέρβας,¹ Δ. Ηλιόπουλος,² Ε. Θηραίος,³ Ο. Κάβουρα,¹ Μ. Κογεβίνας,⁴ Μ. Μαλλιώρη,⁵ Α. Μπάκα,⁶ Μ. Μπέμπη,⁷ Π. Νικολοπούλου-Σταμάτη,⁵ Α. Παπαγιάννης,⁸ Α. Παπαδάκης,⁹ Δ. Παπαμιχαήλ,¹ Β. Παπανικολάου,¹ Ε. Πατσουλά,¹⁰ Μ. Πλευράκη,¹¹ Μ. Σακουφάκη,¹² Γ. Σαρόγλου,¹³ Μ. Τσαντίδου¹⁴
¹Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αθήνα
²Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, Αθήνα
³Γενικός/Οικογενειακός Ιατρός, Διευθυντής ΕΣΥ, Προϊστάμενος Γενικής Διεύθυνσης, Οργανισμός Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία ΑΕ (ΟΔΙΠΥ ΑΕ), Πρόεδρος Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, Αθήνα
⁴Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας (ISGlobal) της Βαρκελώνης, Βαρκελώνη, Ισπανία
⁵Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
⁶Principal Expert, Public Health Preparedness and Response Support, European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC), Stockholm, Σουηδία
⁷Ιατρός Δημόσιας Υγείας ΕΣΥ και Υπουργείο Υγείας, Αθήνα
⁸Τομέας Φυσικής, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αθήνα
⁹Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας, Περιφέρεια Κρήτης, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Εποπτών Δημόσιας Υγείας, Ηράκλειο, Κρήτη
¹⁰Εργαστήριο Επιτήρησης Λοιμωδών Νοσημάτων, Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αθήνα
¹¹Τομέας Υγείας, Εθνική Αρχή Διαφάνειας, Αθήνα
¹²Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας, Περιφέρεια Αττικής, Πρόεδρος Πανελληνίου Συλλόγου Επισκεπτών Υγείας, Αθήνα
¹³Σχολή Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
¹⁴Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιατρών Δημόσιας Υγείας ΕΣΥ

Η ετοιμότητα και η απόκριση σε κρίσεις υγείας έχει μεγάλη σημασία για τις κοινωνίες, όπως κατέδειξε η πανδημία COVID-19. Διεθνείς και ευρωπαϊκοί οργανισμοί προσαρμόζουν τα συστήματα ετοιμότητας και ανταπόκρισης για καλύτερη αντιμετώπιση των σύγχρονων απειλών. Αναλύονται οι πρωτοβουλίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), όπως αναθεώρηση του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού και τροποποιήσεις των κανονισμών της ΕΕ για διασυνοριακές απειλές υγείας. Περιγράφονται οι αρχές οργάνωσης της ετοιμότητας και της απόκρισης σε κρίσεις Δημόσιας Υγείας (ΔΥ), όπως συστήματα επιδημιολογικής επιτήρησης και μηχανισμοί ανταπόκρισης που λειτουργούν με επάρκεια και υψηλό επιστημονικό επίπεδο σε συνήθεις συνθήκες, ενώ έχουν τη δυνατότητα επέκτασης όταν προκύπτουν έκτακτες ανάγκες. Τονίζεται η σημασία λειτουργικών σχεδίων ετοιμότητας που διαμορφώνονται με τη συμμετοχή αρμόδιων φορέων και κοινωνίας των πολιτών και περιλαμβάνουν εκπαίδευση προσωπικού, περιοδική αναθεώρηση και αξιολόγηση των σχεδίων. Η αναγκαία ετοιμότητα στον σύγχρονο κόσμο αφορά σε λοιμώδη νοσήματα, ασφάλεια τροφίμων, περιβάλλον, κλιματική αλλαγή. Στην Ελλάδα, σημαντική προτεραιότητα έχει η συστηματική ανάπτυξη δομών ΔΥ σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο σε συνδυασμό με την ανάπτυξη καλά εκπαιδευμένου προσωπικού ΔΥ.

Λέξεις ευρετηρίου: Απόκριση, Δημόσια Yγεία, Επείγοντα συμβάντα υγείας, Ετοιμότητα, Λοιμώδη νοσήματα.