Τελ. ενημέρωση:

   09-May-2025
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 42(Συμπληρωματικό τεύχος 1) 2025, 23-29

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Οι απόψεις των λειτουργών Δημόσιας Υγείας για τις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας στην Ελλάδα*
*Η παρούσα έρευνα ερωτηματολογίου υποστηρίχθηκε από το Ίδρυμα Μποδοσάκη στο πλαίσιο της διαμόρφωσης του «Σχεδίου Δράσης για τη Δημόσια Υγεία στον 21ο αιώνα».

Ε. Πάβη,1 Μ. Τσαντίδου,2 Ε. Νένα,3 Α.Δ. Τσουρός4
1Εργαστήριο Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αθήνα
2Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιατρών Δημόσιας Υγείας ΕΣΥ
3Εργαστήριο Κοινωνικής Ιατρικής και Κοινωνιολογίας, Τμήμα Ιατρικής, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Αλεξανδρούπολη
4Πρώην Διευθυντής Πολιτικής και Διακυβέρνησης για την Υγεία και Ευεξία, Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) Ευρώπης και Adjunct Professor, Department of Global Health, Boston University School of Public Health, Boston, United States of America

ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση των απόψεων και των αντιλήψεων των λειτουργών Δημόσιας Υγείας (ΔΥ) για τον τρόπο λειτουργίας των Υπηρεσιών ΔΥ στην Ελλάδα.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Στο πλαίσιο της κατάρτισης του «Σχεδίου Δράσης για τη Δημόσια Υγεία στον 21ο αιώνα» (μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Μποδοσάκη), διαμορφώθηκε ανώνυμο, αυτοσυμπληρούμενο διαδικτυακά ερωτηματολόγιο και ο σύνδεσμος για τη συμμετοχή στην έρευνα λειτουργών ΔΥ προωθήθηκε μέσω αρμόδιων υπηρεσιών και επαγγελματικών ενώσεων λειτουργών ΔΥ, που έχουν κύρια αρμοδιότητα δραστηριοτήτων τη ΔΥ. Η συλλογή των στοιχείων έλαβε χώρα τον Ιούνιο του 2021. Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με το λογισμικό πρόγραμμα Statistical Package for Social Sciences (SPSS), έκδοση 27.0.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Το δείγμα αποτέλεσαν 531 λειτουργοί ΔΥ. Σχετικά με τον βαθμό υλοποίησης των βασικών λειτουργιών ΔΥ (EPHOs) από τις υπηρεσίες ΔΥ της χώρας, ο μεγαλύτερος βαθμός υλοποίησης καταγράφηκε για την παρακολούθηση και την απόκριση σε επείγουσες καταστάσεις ΔΥ (43,9%), την προστασία της υγείας (40,5%) και την πρόληψη νοσημάτων (39,8%). Ικανοποιητικές διαδικασίες στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού, καθώς και αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας, της ποιότητας και της αποδοτικότητας των παρεμβάσεων καταγράφηκε μόλις από 21,3% και 22,2% των συμμετεχόντων, αντίστοιχα. Όσοι εργάζονταν σε υπηρεσίες του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) αφιέρωναν περισσότερο χρόνο στην πρόληψη και στην προαγωγή υγείας συγκριτικά με τους εργαζόμενους στις υπηρεσίες ΔΥ. Η υποστελέχωση (83,2%) και η ανεπαρκής χρηματοδότηση (67,2%) αναδείχθηκαν μακράν ως οι κυριότερες αδυναμίες. Η προαγωγή και η αγωγή υγείας (67,1%), η πρωτογενής πρόληψη των νοσημάτων (52,8%) και η προστασία της υγείας (47,8%) προτάθηκαν ως οι τρεις πρώτες προτεραιότητες δράσης που θα έπρεπε να θέσουν οι υπηρεσίες ΔΥ. Από τους λειτουργούς, μόλις ποσοστό 12,9% εκτίμησε ως ικανοποιητική την προσβασιμότητα των κατοίκων των δυσπρόσιτων περιοχών στις υπηρεσίες ΔΥ. Η δημιουργία ενός επιστημονικού Σώματος Λειτουργών ΔΥ προτάθηκε ως χρήσιμη από το 82,5% του δείγματος. Τα κύρια σημεία για μια αναδιοργάνωση των Υπηρεσιών θα πρέπει να είναι (α) η βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των Υπηρεσιών και των Φορέων ΔΥ (45,9%), (β) η βιώσιμη χρηματοδότηση των δράσεων ΔΥ (43,5%) και (γ) η μείωση της γραφειοκρατικής λειτουργίας (43,5%).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι απόψεις των λειτουργών ΔΥ μπορεί να συμβάλλουν στην αναγκαία ενδυνάμωση των υπηρεσιών ΔΥ της χώρας, με κύρια αναδειχθέντα σημεία την ανάγκη ενίσχυσης της χρηματοδότησης και της στελέχωσης, των κινήτρων για επιστημονική αναβάθμιση μέσω εκπαίδευσης και της δημιουργίας του Σώματος Λειτουργών ΔΥ. Η προαγωγή και η αγωγή υγείας, η πρωτογενής πρόληψη των νοσημάτων και η προστασία της υγείας θα πρέπει να συνιστούν τις κυριότερες προτεραιότητες δράσης για τις υπηρεσίες ΔΥ, μέσα από τη βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των Υπηρεσιών και των Φορέων ΔΥ, τη μείωση της γραφειοκρατικής λειτουργίας και τη μείωση των ανισοτήτων πρόσβασης.

Λέξεις ευρετηρίου: Αντιλήψεις, Αποδοτικότητα Υπηρεσιών, Δημόσιας Υγείας, Επαγγελματίες Δημόσιας Υγείας, Λειτουργίες Δημόσιας Υγείας, Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής