Τελ. ενημέρωση:
28-Jul-2000

Αρχ Ελλ Ιατρ, 16(6), Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1999, 557–568

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Στεφανιαία αθηροσκλήρωση
Προβλήματα και προοπτικές

Χ. ΜΠΟΥΝΤΟΥΛΑΣ
The Ohio State University, Columbus, Ohio, USA

Παρά την τεράστια πρόοδο που έχει σημειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, η αθηροσκλήρωση των στεφανιαίων αρτηριών ακόμα και σήμερα αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου στις περισσότερες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Έτσι, είναι φανερό ότι υπάρχουν σοβαρά προβλήματα που αφορούν τόσο τη διάγνωση, όσο και τη θεραπεία της. Η αθηροσκλήρωση των στεφανιαίων είναι διάχυτη και εξελισσόμενη νόσος, η έκβαση της οποίας είναι απρόβλεπτη. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωσή της, ιδιαίτερα οι αναίμακτες, δεν είναι ακριβείς και, το σπουδαιότερο, δεν είναι δυνατό να καθορίσουν την «ασταθή» πλάκα, που είναι επιρρεπής να υποστεί ρήξη. Η εξωσωματική κυκλοφορία, που χρησιμοποιείται για τη χειρουργική επαναιμάτωση του μυοκαρδίου (bypass), σε ορισμένες περιπτώσεις, συνοδεύεται με σοβαρούς κινδύνους. Τα φλεβικά μοσχεύματα, που χρησιμοποιούνται ως παρακαμπτήρια, συχνά υφίστανται αθηροσκλήρωση και θρόμβωση. Η συχνότητα επαναστένωσης μετά από αγγειοπλαστική με ή χωρίς τοποθέτηση νάρθηκα (stent) είναι μεγάλη. Σύγχρονες μέθοδοι επαναιμάτωσης δεν βελτιώνουν τη λειτουργία των μέσου και μικρού μεγέθους αγγείων. Η ταξινόμηση των ασθενών σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου είναι ανεπαρκής, αφού ποσοστό μεγαλύτερο από 50% των ασθενών με αθηροσκλήρωση των στεφανιαίων δεν έχουν κανέναν από τους «παραδοσιακούς» παράγοντες κινδύνου. Πρόοδοι που προβλέπεται ότι θα συντελέσουν στην καλύτερη αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων στο προσεχές μέλλον είναι (α) ανάπτυξη νέων διαγνωστικών μεθόδων, ιδιαίτερα για τον καθορισμό της ασταθούς αθηροσκληρωτικής πλάκας, (β) διενέργεια εγχειρήσεων επαναιμάτωσης του μυοκαρδίου χωρίς τη χρήση εξωσωματικής κυκλοφορίας, (γ) επεξεργασία των φλεβικών μοσχευμάτων με γενετικό υλικό, για να προληφθεί η αθηροσκλήρωση και θρόμβωσή τους, (δ) ευρεία χρήση αρτηριακών μοσχευμάτων, που δίνουν καλά μακροχρόνια αποτελέσματα, (ε) βελτίωση της λειτουργίας των μέσου και μικρού μεγέθους αγγείων με τη δημιουργία νέων αγγείων, εφαρμογής δηλαδή των μηχανισμών της αγγειογένεσης, (στ) γενετική ανάλυση για καλύτερη ταξινόμηση και θεραπεία των αρρώστων, εισαγωγή δηλαδή στην κλινική πράξη της φαρμακογενετικής. Τέλος, ο καθορισμός της αιτιολογίας της αθηροσκλήρωσης των στεφανιαίων θα συντελέσει όχι μόνο στην οριστική της θεραπεία, αλλά και στην πρόληψή της.

Λέξεις ευρετηρίου: Αθηροσκλήρωση, Αθηροσκληρωτική πλάκα, Θρόμβωση, Οξύ ισχαιμικό επεισόδιο, Ρήξη αθηροσκληρωτικής πλάκας, Στεφανιαία αγγεία.